18 Ocak, 2025

Nejat Birdoğan Daimi Baba'dan Bahsediyor

 


Daimi’nin bana verdiği sonsuz derslerin karşılığında ben 8-10 tane Alevilikle ilgili kitap yazdım. Hatta ilk yazdığım Anadolu’nun Gizli Kültürü Alevilik kitabındaki Cem Törenleri, tamamen Daimi’den öğrendiğim şeylerin kitaba yansımasıdır.

Aşık Daimi Baba’nın yakın dostu Halk Bilimcisi duayen Nejat Birdoğan’ın anlatımından.

Kaynak: 1995 yılında Ahmet Koçak’ın Radyo Umut’ta Nejat Birdoğan ile gerçekleştirmiş olduğu söyleşi.

Daimi Gece Yarıları Uykusundan Kalkarak Şiirlerini Yazardı

 


Daimi, gece yarıları uykusundan kalkarak şiirlerini yazardı. Her gün akşama kadar Alevi halk müziği ile ilgili olan bir kişi düşünün; Alevilerin yüzyıllardan beri süregelen deyişleriyle içli dışlı olan bir kişi düşünün, ki Aşık Daimi olsun. Doğal olarak ruhu inceliyordu. Geceleri uyku uyumadığını da biliyorum. Kimi zaman gece 3’ten, 4’ten sonra kalkıp bu şiirlerini kaleme alıyordu.

Daimi’nin şiirlerini iki parçaya ayırmak mümkün: Bireysel duygularını işlediği şiirler. Sözgelimi:

Bir seher vaktinde indim bağlara
Öter şeyda bülbül gül yarelenir
Bakmaz mısın sinemdeki dağlara
Derdimi söylesem dil yarelenir

derken bireyseldir. Ama bir yandan da (...) :

Bana eğilsin melekler
Madem ki ben bir insanım

derken tüm Türkiye’de o zaman için var olan yirmi milyon Alevi’ye bir şey anlatıyordu. Bu Hakk’ın insanda tecelli etmesiydi. (...) Alevilerde var olan ‘’Hakka yürümek’’ sözcüğü - ki ölümün yerine kullanılan bir sözcüktür - ben Daimi’den dinlemiştim, öğrenmiştim. Ya da biz ‘’filan kişi öldü, onu toprağa verdik’’ derken, Daimi ‘’Hayır, böyle demeyeceğiz’’ diyordu: ‘’Hakka yürüdü ve onu yolcu ettik’’.

Nejat Birdoğan

Kaynak: Radyo Umut, 15 Kasım 1995 (Aşık Daimi’yi Anma Programı)
Arşiv: Ahmet Koçak

Fotoğraf Kaynak: R. Radyo Dünyası, 1952
Arşiv: Abdullah Bozdemir

21 Eylül, 2019

Nejat Birdoğan ve Gülağ Öz Hocalarımıza Teşekkürlerimizle


Nejat Birdoğan ve Gülağ Öz.

Kuşkusuz Anadolu Aleviliği, bilimsel olarak bu iki isime çok şey borçlu. Gerek Anadolu coğrafyasında yaptıkları soy, aşiret, ocak araştırmaları olsun, gerek köy köy dolaşılarak yapılan tarihi kayıtlar olsun, gerek de yazmış oldukları araştırma içerikli kitapları olsun kültüre katkıları saymakla bitmez. Nejat Hocamızın anısı önünde saygıyla eğiliyoruz. Gülağ hocamıza da sağlıklı ömürler diliyoruz. Var olsunlar!

Fotoğraf Kaynak: Gülağ Öz, Yıl: 1998

Öneri Kitap - 5


Bu kitabı iki gün önce internet üzerinden Maraşta ki bir sahaftan aldık ve bugün elimize ulaştı. Aslında çok zamandır arşivimize katılmasını bekliyorduk ve sonunda bizimle. Nejat Birdoğan Hoca’nın önemli araştırmalarının ve incelemelerinin yer aldığını bildiğimiz bu kitabı kısa sürede okuyacağız. Aleviliğin Anadolu ve Balkanlarda ki yerleşimine ışık tutan önemli bir kaynak.

YAZI ARŞİV