18 Şubat, 2023
Mahmut Erdal'ın Anlatımından
O yıllarda arpa unundan yuvarlak ekmek yapar, sandığa koyup kilitlerlerdi. Bir taraftan yoksulluk, bir taraftan sefalet vardı. Ama o günkü insanlar daha dürüst, daha duyarlıydı. Çünkü o yıllarda duygu sömürüsü yoktu, her şey doğaldı.
Mahmut Erdal
Fotoğraf: Mahmut Erdal ve Hasan Papur
Aşık İsmail İpek'in Anlatımından
İrticalen şiir söyleyebilme ve atışma gibi geleneğin bazı unsurlarını çok iyi bilmekteyim. Bizim yörenin aşıkları irticalen söylemede de çok güçlülerdi. Bir seferinde benim de ustam olan Mahrumi Baba Ankara'da benim misafirimdi. Çaldı söyledi. Sözlerden çok etkilendim. Kısacası aynı eseri tekrar söylemesini rica ettim. Bana dönerek ve gözümün içine bakarak: "Geçti" dedi. Ve devamla: "Ben onu irticalen söyledim. Yazsaydın tekrar söyleyebilirdim. Ancak şimdi aynı sözleri söyleyemem..." dedi.
Aşık İsmail İpek'in anlatımından.Muhabbet Serilerinin Hikayesi
Bir gün yine böyle muhabbette, rahmetli Muhlis; "Üçümüz birlikte bir kaset yapalım" dedi. Muhlis, Arif, ben bir stüdyoya girip çaldık. Yıl 1983, Muhlis plakçıları tanıdığı için gitti sordu ama pek ilgi duyan olmadı. Sonra Şah Plak diye bir firmaya verdi. İnsanlar sevdi ve böylece "Muhabbet" serileri başladı.
Aşık Meçhuli'nin Kendi Anlatımından
Aşık Meçhuli'nin kendi anlatımından.
Fotoğraf: Veysel Kutlu, Meçhuli Baba, Ozan Efkari - 1994 Nantes
Aşık Abidin Polat Kimdir?
Aşık Abidin Polat Kimdir?
Sivas'ın Kangal ilçesi Mamaş köyünde 1939 yılında doğdu. Yokluklarla dolu gençlik yıllarından sonra 1968 yılında Almanya'ya göç etti. On altı yıl Almanya'da çalıştıktan sonra Türkiye'ye döndü ve Ankara'da yaşamaya başladı. Bağlama çalmasını kendi kendisine öğrenmiştir ve sazda da çok usta değildir. Önemli aşıklar yetiştiren Mamaş köyü Aşık Abidin Polat'ın da edebi yaşamının gelişmesinde önemli rol oynamıştır.
Aşk, sevda, ayrılık ve ailevi sorunlar başta olmak üzere çeşitli konularda bir çok şiir yazan aşık, şiirlerinde Abidin mahlasını kullanmıştır. Aşık Muharrem Yazıcıoğlu'nun öncülüğünde de Bizin Bahçemiz Mamaş adlı bir de kitap yazmıştır.
Zengin olam diye çok çile çektim
Malım mülküm oldu yine fakirim
Gençliğimi bu yollarda harcadım
Şu canımdan vücudumdan fakirim
Dertler katmerlendi dertler sıralı
Moralim bozuktur gönlüm yaralı
Herkes sanar zengin, düzgün morali
Bana sorulursa ben yine fakirim
Saçlarım döküldü bu birincisi
Hep bembeyaz oldu bu ikincisi
Yerinden söküldü ağzım incisi
Çiğneyip yutmaktan, tattan fakirim
Abidin aldandı dünya malına
Belenmedi yeşiline alına
Bir gün dönmezsem sağım soluma
Takatımdan, dermanımdan fakirim
Kuvvetimden, kudretimden fakirim
Aşık Haydar Acar Kimdir?
Aşık Haydar Acar Kimdir?
1916 yılında Sivas’ın İmranlı ilçesi Kondul (Şimdiki Adı Kavalcık) köyünde doğdu. Babası İsmail Acar’da iyi bir bağlama ustasıdır. Babasından aldığı feyz ile saz çalmaya küçük yaşlarda merak salmıştır. 1960’lı yıllarda üç plak çıkartmış, kendisine has saz çalma tekniği ile de yaşamı boyunca kültüre çok büyük katkılar sunmuştur. Yine bilinen Deli Derviş çalım tekniğinin de günümüze ulaşmasında çok önemli rol oynamıştır.
Muhlis Akarsu, Ali Ekber Çiçek, Arif Sağ, Musa Eroğlu, Hasret Gültekin gibi önemli isimlerde, ustalığından yararlanmak adına o dönem aşığa sıkça ziyarette bulunmuştur. İmranlı’nın bereketli topraklarında yetişen bir diğer usta Hasret Gültekin’in sanat yaşamında da Aşık Haydar Acar’ın büyük katkıları olduğunu da yine belirtmekte fayda var.
Büyük usta 2002 yılında ise bedenen aramızdan ayrılmıştır. Devr-i daim, mekanı gönüller olsun.
Aşık Haydar Aslan'ın Aşık Veysel Anısı
Sonrasını Aşık Haydar’ın anlatımından okuyalım: Sıra bana geldi ve yaşlı adam sordu, "Aşık adını bağışla" dedi. "Aşık Haydar Aslan" dedim. "Hay maşallah, hemi de Haydar. Haydi, aslan gibi söyle" dedi. Ben, "Aşık Veysel'in yanında benim sözüm olmaz, nasihat almaya geldim" deyince, yaşlı adam beklemeden: "Boş ver bu kör iti, biz her zaman dinliyoruz onu" deyince bir hoş oldum, nutkum tutuldu. Aşık Veysel söze girdi "Aşık Haydar Aslan, sen bunları boş ver. Sen dilini ve sazını 'piç' alıştırma. Desturun Şah ola, haydi söyle" dedi ve ben bir selamlama ile üç nefes okudum, kestim. Anladım ki insan kendi toplumunda büyümüyormuş.
Anı Kaynak: Değerli Halk Bilimcisi Ömer Uluçay
Fotoğraf: Aşık Haydar Aslan dostlarıyla muhabbet halinde.
Aşık İhsani'ye Göz Nakli
Ameliyatı başarılı geçen ve iki gözü de sıkı sıkıya sarılı olan İhsani, sargıların çıkarılacağı günü sabırsızlıkla beklemektedir. Karısı Güllüşah’da başında saz çalmaktadır.
30 yıldan beri sağ gözü görmeyen Aşık İhsani’ye takılan yeni ölü gözü de sol gözü gibi koyu kahverengidir. Bir başkasının gözünü taşıdığı, sargılar çıkarılıp aşık gün ışığına kavuşunca, hiç farkedilmeyecektir.
İhsani’nin sağ gözüne 7 yaşında ufacık bir çocukken aniden perde inivermiş o günden bu yana, dünyayı sadece sol gözü ile görmek zorunda kalmıştır. Aşık İhsani: “İnşallah artık iki gözümle birlikte göreceğim.” demiştir.
17 Ocak 1965 Yeni Gazete
Abdullah Papur'dan Halk Ozanlığı Tanımı
Abdullah Papur
Fotoğraf: Stüdyo Celal
Feyzullah Çınar’ın, Fikret Otyam’a Anlatımından
Feyzullah Çınar’ın, Fikret Otyam’a kendi anlatımından.
Fotoğraf: Feyzullah Çınar, Aşık Ali Metin (Aşık Rehberi), Ali Demirhan, Cemil Altınışık, Serpil Yağmur
Yıl: 1976 - Ankara
Fotoğraf Kaynak: Ali Demirhan